Groenboek; uitkomsten belweek 2006
Aanleiding
In 2006 organiseerde het Consortium Roze 50+ een landelijke belweek voor klachten rond roze ouderen. Het kenniscentrum lesbisch en homo-emancipatiebeleid (nu onderdeel van MOVISIE) maakte een verslag van de meldingen; het zogeheten Groenboek.
De belangrijkste signalen
- Homo-onvriendelijk klimaat in verzorgingshuizen: in verzorgingshuizen heerst vaak een homo-onvriendelijk klimaat doordat er nog steeds wordt gewerkt met de zogenaamde ‘heteronorm’. Holebi-ouderen worden nog altijd gezien als anders en worden buitengesloten. Zij krijgen niet de zorg of aandacht die ze nodig hebben. Ook homoseksuele of lesbische kinderen van oudere bewoners worden genegeerd. Homoseksuele of lesbische medewerkers van verzorgingshuizen bevestigen dit beeld van de heteronorm. Toch is het opvallend dat men in overgrote meerderheid niet kiest voor de oplossing van het opzetten van uitsluitend roze oudedagsvoorzieningen. De meeste bellers willen homovriendelijke zorg, maar in een mix van homo- en heterobewoners.
- Opleidingen/onderwijs: er is een duidelijk signaal van veel bellers over de opleidingen van verzorgenden en verplegenden. Er is angst voor later, gebaseerd op eigen ervaring of die van de ouders, en veel bellers spraken erover dat in de opleidingen van verplegenden en verzorgenden veel meer aandacht voor homoseksualiteit moet komen.
- Eenzaamheid: er zijn veel signalen binnengekomen van ouderen over gevoelens van eenzaamheid en behoefte aan ontmoeting of een relatie.
Aanbevelingen
De projectgroep doet vier groepen van aanbevelingen: over het woonklimaat, onderwijs aan verzorgenden, verzorgingstehuizen en over eenzaamheid.
Een beter woonklimaat
- Ga met koepels als ActiZ en Aedes het gesprek aan over het klimaat in hun woonhuizen.
- De HBO opleidingen en V&VN en de organisaties van verzorgenden (o.a. STINg) moeten gaan nadenken hoe zij respect voor roze ouderen kunnen vergroten.
Beter onderwijs
3. Het onderwijs voor verzorgenden moet minder heteronormatief worden, met name ROC’s maar ook al in het voortgezet onderwijs
Betere verzorgingstehuizen
4. Maak informatie over homovriendelijkheid van huizen bekend en controleer daar ook op.
5. Stel kwaliteitseisen aan verzorgingshuizen, bijvoorbeeld hoe om te gaan met afspraken met een eventuele partner rondom zaken als verpleging en euthanasie.
6. Een gemeente kan eisen dat verzorgingshuizen zich toegankelijker voor homoseksuelen opstellen.
7. Zorg voor een mix van 50 procent homo en 50 procent hetero in sommige verzorgingshuizen.
8. Richt een vleugel in voor lesbische vrouwen of bijvoorbeeld een huis met een koffieuurtje voor oudere homo’s.
9. Zorg voor rozevriendelijke thuiszorg en bied roze mantelzorgers ondersteuning.
10. Start roze patiëntenverenigingen, zodat patiënten en mantelzorgers bij veel voorkomende ziekten als Parkinson of Alzheimer ondersteund worden.
Eenzaamheid bestrijden
11. Start ontmoetings- en contactmogelijkheden, afhankelijk van de context, zowel in de stad als op het platteland. Zet minimaal in de grotere plaatsen verschillende contactmogelijkheden op. De bellers gaven aan behoefte te hebben aan een dagcafé, een seniorenclub of een sauna. Start een groep die gezamenlijk activiteiten organiseert voor bijvoorbeeld concert- of museumbezoek.
12. Zet een roze telefooncirkel op.
13. Breng de roze teletekstpagina weer terug op teletekst.
14. Maak een contactenbank aan bij het wijkcentrum voor vriendschap.
15. Open een internetsite waarin niet alleen roze nieuws en interessante gegevens te raadplegen zijn, maar ook persoonlijke contacten gelegd kunnen worden.
16. Start meer buddy- en maatjesprojecten.
17. Zorg voor veilig rozevriendelijk vervoer voor gehandicapten, zodat ze bijvoorbeeld zonder vrees naar het COC en andere homoactiviteiten kunnen.
Bron: Judith Schuyf (2006), Groenboek. Kenniscentrum lesbisch en homo-emancipatiebeleid, Amsterdam.
